No i zakończyliśmy sezon. Sezon trudny, najtrudniejszy dla nas – kibiców. Najtrudniejszy z dotychczasowych dziesięciu w pierwszej lidze. Rozbudzone nadzieje, bardzo realne – wydawało się – szanse na sportowy sukces. Brak jakiegoś musu wielkiej gry, tak jak w niektórych poprzednich sezonach. Po prostu były nadzieje, były okoliczności i trzeba było po prostu w miarę przyzwoicie grać w piłkę. To by wystarczyło.
Pisząc ten artykuł, w kilka godzin po meczu, już nie czuję złości. Takiej jak po Kluczborku, gdy zaprzepaszczona została szansa, takiej jak po Grudziądzu, gdzie swoim radosnym zachowaniem piłkarze zakpili sobie z kibiców.
Teraz pozostał już tylko smutek i żal. To nie tylko można było, nie tylko było na wyciągnięcie ręki. To po prostu w okolicznościach całej rundy wiosennej trzeba było zrobić. Jedynie ostatni frajerzy takiej sytuacji by nie wykorzystali. Piłkarze GKS takimi się okazali.
Dzisiejszy mecz z Bytovią dobitnie pokazał, jaki był obraz tej rundy. Nawet ja się daję łapać na to, że twierdzę, że to nie był taki zły mecz. Wiem, jaki to jest błąd. Znów kilka ofensywnych akcji spowodowało taki mylny obraz, że to był dobry mecz. Nie – nie był dobry. Jak by był, to GKS wygrałby spokojnie z broniącą się przed spadkiem ekipą.
A tak? Skończyliśmy z iście kompromitującym dorobkiem na swoim boisku na wiosnę. Uwaga, uwaga – zdobyliśmy:
5 punktów!!!
Jedno zwycięstwo, dwa remisy, cztery porażki.
GKS Katowice wygrał jedno na siedem spotkań na własnym boisku. Postawa dyskwalifikująca tych pajaców oraz ich trenera, po którym słuch zaginął, gdy uciekł z konferencji.
W meczu z Bytovią mieliśmy kilka pozorowanych, szybkich ataków. Jednak nonszalancja i brak przykładania się do swoich obowiązków był zatrważający, zwłaszcza w pierwszej połowie. Do 20. minuty mieliśmy 3-4 tak proste i niechlujne straty, że mogło to się skończyć co najmniej jedną bramką straconą więcej. Im się po prostu nie chciało być dokładniejszym. Wiadomo, ciepło, wakacje, o nic nie gramy, to nie trzeba się starać. A czekaj, wróć: jak było o co grać, to też im się nie chciało.
Trener Bytovii Adrian Stawski musiał rozmawiać z Brzęczkiem. Jego stwierdzenie, że GKS Katowice jest najlepszą drużyną w tej lidze było naprawdę z dość kiczowatego science-fiction. Widać, że trener skromny i kurtuazyjny, ale proponowalibyśmy szkoleniowcom polskim (i piłkarzom również), żeby nie ośmieszali się taką nadmierną kurtuazją. Bo jeszcze ktoś taką wypowiedź potraktuje poważnie.
Apropos trenerów. Nie wiadomo, kto będzie szkoleniowcem w GKS w przyszłym sezonie. Jednak patrząc z perspektywy czasu, trudno spodziewać się, że beznamiętny trener Brzęczek mógł coś wyczarować w powiązaniu z bezjajecznymi piłkarzami. Przyznajemy, że trenera trochę oszczędzaliśmy, w takim sensie, że dawaliśmy mu wykonywać spokojnie swoją pracę. Bez większych jazd. Z drugiej strony nie zgadzamy się z opiniami, że nie krytykowaliśmy go w ogóle. Jeśli tak było, to zapraszamy do poczytania niektórych felietonów pomeczowych, po poszczególnych meczach.
Oczywiście w szatni nie jesteśmy, nie wiemy jaki był Jerzy za zamniętymi drzwiami. Być może stosował suszarki do zawodników, być może kopał, rzucał i gryzł. Nie da się jednak nie odnosić wrażenia, że charyzmy to on nie ma za grosz. Patrząc ostatnio na filmik pożegnalny Macieja Bartoszka z Korony Kielce, naprawdę można było odnieść wrażenie, że mentalnie Korona i GKS to było niebo, a ziemia. Oczywiście filmikami można mówić, co się chce, ale przecież myśmy tego na wiosnę nie mieli…
Nie było widać nawet po twarzach zawodników tej agresji, tej radości po wygranych meczach (no może poza Grudziądzem). Nie było sportowego wkurwu. Jak piłkarze przychodzili po przegranych meczach na konferencję prasową to ze spuszczonymi głowami, a nie sportową złością. Tak jakby właśnie przegrali cały sezon, a nie tylko jeden mecz. Niestety – my po prostu nie mamy w drużynie wojowników. Nie mamy boiskowych łobuzów i ludzi ambitnych. Mamy piłkarzy-panienki, a trafili oni na trenera-panienkę i wszyscy głaskali się po pupciach.
Dzwoniliśmy na alarm, sygnalizowaliśmy w pomeczowych felietonach już od początku rundy. Zwłaszcza po strasznej porażce z Zagłębiem Sosnowiec. Niestety te nasze głosy nie były słyszane. Nie reagowano wtedy, kiedy trzeba było. Zaufaliśmy trenerowi i ufaliśmy do końca. I to też był nasz błąd.
Przez to wszystko nie tylko nie awansowaliśmy do ekstraklasy, ale w sposób doprawdy haniebny spadliśmy aż na siódme miejsce. W głowie się nie mieści być w TOP3 przez cały sezon, na jesieni kilka razy lider, na wiosnę pięć szans na lidera i skończyć na tej pozycji.
Nie jest tak, że na Bukowej nie oglądaliśmy dziś w ogóle walki. To co pokazały dzieci w finale Zagraj na Bukowej to był wzór zaangażowania na chwałę swoją i GieKSiarskich barw. Banda z szatni powinna patrzeć i uczyć się, co to jest ambicja. Dzieciaki dostały doping, ale nie taki piknikowy – tylko normalny ligowy doping. Na pewno było to dla nich piękne przeżycie, ale na to oni sobie zasłużyli. Brawo!
A piłkarze? Nawet nie podeszli po meczu do Blaszoka. Pewnie by się nasłuchali, ok. Jednak wydaje się, że oni są bardziej obrażeni za zasłużoną krytykę i brak dopingu, niż wdzięczni za całą rundę nieadekwatnego wsparcia dla swojej żenującej postawy.
Ekstraklasa to dla nas takie marzenie nieosiągalne. Jak Liga Mistrzów przez wiele lat dla polskich drużyn. Przez chwilę wydawało się, że jednak, że to marzenie jest już na wyciągnięcie ręki. Niestety dostaliśmy po mordzie i okazało się, że to jednak chyba było takie nierealne, urojone. Nie z tymi piłkarzami. Nie z tym trenerem.
Teraz nadchodzi czas na pożegnania. Powiedzielibyśmy, że trzeba zrobić kompleksową analizę – dlaczego nie udało się awansować. Ale po co? Jak na dłoni widać, że wszystko rozstrzygnęło się pozasporotowo. Tak jak pisałem – nie wiem czy to była korupcja, bukmacherzy, strach przed tym, że w ekstraklasie i tak nie będą mieli miejsca w składzie czy po prostu zwykła sportowa pizdowatość, która nie pozwoliła na wyzwolenie jakichś pokładów ambicji. A skoro pozasportowo, to bez twardych dowodów nie ma co analizować. Bo i tak piłkarze będą brnąć, że chcieli, ale nie mogli, nie wiedzą czemu, ale na pewno im się zachce i już będą mogli w przyszłym sezonie. I że w ogóle im się zawsze chce, a jeśli ktoś uważa inaczej, to nie zna się na piłce. I inne tego typu bzdury.
Nie ufam tej szatni. Nie chcę mieć w drużynie piłkarzy, którzy grają tylko, jak im się zachce. Dla których dobro klubu nie jest najważniejsze.
Chcę facetów – nie panienki. Sportowców – nie hobbystów. Piłkarzy – nie kopaczy.
I drużynę, która będzie szanować kibiców, doping i wsparcie. A nie takich, którzy to mają w dupie.
Przed rundą pisaliśmy, że porażki mogą się zdarzyć, że będziemy wspierać zespół w trudnych momentach, nie będziemy po nich jechać. Niestety nie dało się. Ich postawa już prawie od początku przekraczała granice dobrego smaku. Dość długo jeszcze po nich nie jechaliśmy, choć pisaliśmy dosadnie. Chcieliśmy wspierać drużynę i trenera.
Koniec z tym.
Liczę na to, że z większością sabotażystów się pożegnamy. Niezależnie jednak od tego, nie będziemy się pieprzyć w artykułach. Mimo że trudno wierzyć, iż akurat ta ekipa będzie potrafiła zrobić coś w kierunku awansu – od pierwszej kolejki nie będziemy się cackać. Trudno będzie nam się przemóc, by chwalić po wygranych meczach. Postaramy się być sprawiedliwi, ale bez taryfy ulgowej.
Nie chcemy was już jednak oglądać. Wasz czas w GKS się skończył.
Portal GieKSa.pl tworzony jest od kibiców, dla kibiców, dlatego zwracamy się do Ciebie z prośbą o wsparcie poprzez:
a/ przelew na konto bankowe:
SK 1964
87 1090 1186 0000 0001 2146 9533
b/ wpłatę na PayPal:
E-mail: [email protected]
c/ rejestrację w Superbet z naszych banerów.
Dziękujemy!
Zapraszamy do obszernej galerii z wyjazdu do Warszawy. GieKSa po szalonej końcówce pokonała Polonię 2:1. Zdjęcia przygotowała dla Was Madziara.
Prezentujemy zapis z konferencji po remisie 0:0 z Górnikiem Łęczna.
Pavol Stano: Uważam, że widzieliśmy dobre widowisko, choć bez bramek. Staraliśmy się eliminować te mocne strony GieKSy i grać tak, jak chcieliśmy. Zaangażowanie chłopaków było fajne, jakość adekwatna do meczu, wyglądało na to, że to zrobimy i doprowadzimy ten mecz do końca. Trzeba przyznać, że gospodarze też mieli sytuacje. Remis, każdy chciał więcej, trzeba ten punkt szanować.
***
Rafał Górak: Skończyło się meczem remisowym, wydaje się, że były momenty, gdzie Górnik Łęczna prowadził grę w sposób bardziej spójny. Nie można tu mówić jednak o czystych sytuacjach, a szkoda mi sytuacji Kuuska, najlepszej ze wszystkich. Widać progres w grze drużyny z Łęcznej, nie będę w jakiś sposób narzekał. Obawiam się o nasz stan kadrowy, mamy dwa treningi, a łatwy mecz nas nie czeka. Musimy ciężko pracować, by zawodników doprowadzić do dyspozycji, bo mamy dużo tych kontuzji. Dopadła nas grypa jelitowa. Trzeba szanować ten punkt i doceniam tę walkę z naprawdę dobrze grającym rywalem.
Urazy Rogali i Wasielewskiego?
Górak: Grzesiek to uraz mięśniowy, Marcin zmagał się z urazem od dłuższego czasu. Marcin, jak go znam, będzie robił wszystko, by być gotowym na następne spotkanie. Czasu mamy mało, trzeba myśleć o tym, kim ich zastąpimy.
Wracają demony jesieni?
Górak: Nigdy nie miałem demonów, nic mi się nie przypomina. Mocna liga i wymagający rywale, rzeczywiście dzisiaj ten punkt biorę do kieszeni, myślę o meczu w Warszawie.
Arek Jędrych stracił przytomność czy było to zwykłe zderzenie?
Górak: Nie stracił, natomiast otrzymał poważny cios. Nos jest złamany, ale to nie złamie Jędrycha.
Duża delegacja z GKS-u Tychy na trybunach. Było dziś jakieś ukrycie schematu?
Górak: Żadnego ukrycia schematu dzisiaj nie było.
Mecz z Polonią Warszawa to spotkanie z zespołem z dołu tabeli. Będzie to trudne spotkanie?
Górak: Zespół z Warszawy to zdeterminowany i niezły zespół. Mamy całkowity obraz tej drużyny, spodziewamy się naprawdę trudnego spotkania. Zdajemy sobie sprawę, że jest na co patrzeć i łatwo nie będzie.
Kończąc temat zawieszeń i nieobecnych zawodników. Ile meczów zawieszenia otrzymał Repka i jak powrót Komora?
Górak: Oskar dwa spotkania, więc nie będzie dostępny w Warszawie, a Komor można powiedzieć już w 80% wyleczony. Nie chcieliśmy dzisiaj ryzykować zawodnika, ale wydaje mi się, że te dwa dni doprowadzą go do 100% dyspozycji.
Prezentujemy zapis pomeczowej konferencji, po zwycięstwie GieKSy nad Polonią Warszawa 2:1.
Rafał Górak: Dzień dobry. Na pewno emocjonujące spotkanie, bo też sam scenariusz jego jest, można powiedzieć, dość specyficzny. Bramki jednak dla nas, w czasie już doliczonym, niewątpliwie te emocje podkręciły. Samo spotkanie było spotkaniem równym, myśmy dali się zaskoczyć, trochę niefrasobliwie weszliśmy w mecz. Daliśmy się zaskoczyć Polonii bramką, chcieliśmy odrobić tę bramkę w pierwszej połowie, ale tak jak mówię, spotkanie miało równy wymiar. Na pewno duży ciężar gatunkowy dla obu zespołów, chociaż wiadomo, że walczymy o ciut inne już dzisiaj cele. Ogromna determinacja, ogromna wiara w siebie mojego zespołu doprowadziła do tego, ze dzisiaj wyjeżdżamy stąd z trzema punktami, bardzo cennymi. Ja mogę tylko pogratulować zespołowi i temu, w jaki sposób reagował na boisku. Bardzo się cieszę z tego, że również nasi młodzi zawodnicy, również z naszej akademii, wnoszą jakąś cegiełkę do tego, że ten sezon z każdym meczem staje się dla nas coraz bardziej pasjonujący. Bardzo dziękuję mojej drużynie za ogromną determinację, za wolę walki, za zwycięstwo. Polonii życzę wszystkiego dobrego, bo to piękna historia i na pewno przepiękny klub.
GieKSa.pl: Czy jest pan zadowolony z postawy Bartosza Jaroszka? Był trochę zagubiony, jeśli chodzi o grę na wahadle.
Górak: To nie są oczywiste pozycje dla niektórych zawodników i rzeczywiście, rola Bartka dzisiaj na pozycji wahadłowego, a jednocześnie waga meczu i ciężar gatunkowy meczu, ja absolutnie nie powiem. Być może to są trudne momenty, wiadomo, że jesteśmy przyzwyczajeni do gry Marcina Wasielewskiego, czy Grześka Rogali, którzy są klasycznymi wahadłowymi. Liczyłem na doświadczenie Bartka, na jego ogromny charakter i na jego podejście do takich momentów. Zawsze można na niego liczyć, dzisiaj mnie absolutnie nie zawiódł w grze. Być może będą momenty, gdzie zwrócimy uwagę co poprawić, ale jestem zadowolony. Wasielewski nie grał z powodu czterech żółtych kartek, też zszedł ostatnio z drobnym urazem, Grzesiek Rogala również, no i walczymy z czasem. Wiem, że każdy dzień i praca naszych fizjoterapeutów na najwyższym poziomie będzie doprowadzała do tego, że w następnym meczu będę mógł na nich liczyć. Dzisiaj już też Komor w zasadzie wrócił do drużyny, a Oskar Repka skończył karę za czerwoną kartkę, Christian Aleman również, mam nadzieję, z każdym treningiem będzie bliższy i w każdym meczu będzie do naszej dyspozycji.
Pytanie o postawę Jakuba Araka, który wszedł i zdobył decydującego gola. Czy da mu ta bramka szansę na regularną grę?
Górak: Na pewno i Kuba i my, jako sztab, odczuwamy ogromną satysfakcję ze strzelonej bramki. Jestem bardzo zadowolony i zbudowany jego postawą. Jeśli napastnik nie dostaje minut, nie strzela bramek, to zawsze wokół niego robi się taka atmosfera ciężka, trudna. Trzeba się wykazywać ogromnym charakterem, gramy dla kibiców, oni nas po prostu oceniają. Taki jest nasz zawód, niekiedy ktoś jest za bardzo ktoś dotknięty, ale właśnie w takich momentach trzeba pokazywać swoją pasję do piłki. Moim zdaniem w niedalekiej przyszłości będzie świetnym trenerem, kapitalnie się z nim rozmawia o piłce, o tej sytuacji. On ją rozumie, wiem, że dzisiaj go to kosztowało dużo emocji, bo przecież to jest Warszawiak, tym bardziej bramka tutaj smakuje niesamowicie. Ja jestem ogromnie szczęśliwy, że zdobył tę bramkę.
***
Rafał Smalec: Myślę, że sporo czasu upłynie, zanim nie tylko ja, ale wszyscy zrozumiemy to, co się wydarzyło w końcówce spotkanie. Śmiało można powiedzieć, że graliśmy najlepszy mecz w ostatnim czasie, a zostajemy z niczym. Popełniliśmy katastrofalne błędy i straciliśmy wszystko, na co pracowaliśmy przez tak naprawdę 89 minut. Teraz jedyne, nad czym będziemy musieli się skupić, to żeby to zrozumieć i wyrzucić z głów, spokojnie przepracować następny mikrocykl. Co bym nie powiedział to i tak nie będzie miało znaczenia, bo zostajemy z niczym.
Pytanie: Kibice skandowali „Smalec do dymisji”. Czy taki scenariusz jest możliwy?
Smalec: Ja jestem trenerem Polonii i, z tego co wiem, nadal będę tę funkcję pełnił. Ja do dymisji się nie podam, władze nade mną ma prezes i jemu podlegam.
Pan_Obserwator
4 czerwca 2017 at 21:19
Chłopcy bez ambicji i marzeń, żeby nie powiedzieć: bez jaj! (śmiech) Piłkarsko od lat przeciętnie, co sezon ten sam cel: bezpieczny środek tabeli. Żenada! Macie za dużo w dupach i chyba w głowach wam się popierdoliło od bycia piłkarzem. Nie gracie w Lidze Mistrzów i nigdy w niej nie zagracie, więc przestańcie gwiazdorzyć! Dziwie się ludzią, ktorzy chcą oglądać ten cyrk. Nie szkoda Wam czasu i pieniędzy? Nie lepiej zabrać bajtli do parku, zoo, czy gdziekolwiek tam, gdzie są pozytywne emocje? Apropo pieniędzy i emocji. Ultrasi! Zacznijcie zbierać hajs na sejf, a nie na oprawy. 😉 Może wtedy unikniecie kolejnej porażki.
GKS Katowice, powodzenia w przyszłym sezonie! 🙂
Sławoj
4 czerwca 2017 at 21:45
Ja już zrezygnowałem, szkoda czasu i pieniędzy. Na piknik to mogę iść na Lotnisko-Muchowiec. Żebyście w przyszłym
sezonie nie drżeliście do końca o utrzymanie.
CIErPLIWY
4 czerwca 2017 at 22:32
Jojko bym zostawił.
kejta
5 czerwca 2017 at 04:43
Pizdowatosc haha shellu swietne slowo az mi sie humor poprawil ???????????? a co robi Jurek w szatni za zamknietymi drzwiami?? Moze ich kurwa ruchal dlatego tacy mietcy byli haha sorry za brzydkie slowa ale dosc juz tego sezonu!! Wszyscy out out out !! Dobranoc
Tomek
5 czerwca 2017 at 09:27
Bardzo mnie ciekawi kogo zatrudni w charakterze trenera Prezes Ciamajda.Jeszcze ciekawiej będzie przy transferach i pożegnaniach. Wtedy zobaczymy czy naczelna ciamajda wyciąga jakiekolwiek wnioski.
hajna
5 czerwca 2017 at 11:55
Jojko powinien wylecieć od razu z Brzeczkiem a nawet wcześniej wstawienie Nowaka który ogarnia tylko górne piłki i to jeszcze piastkujac wyklucza go całkowicie z roli trenera bramkarzy. Należy podziękować Fosie Gonzowi i Ceremagiczowi.Szukac bramkarza pomocnika i dwóch napastników ewentualnie wyciągnąć z rezerw a najważniejsze to trener z doświadczeniem któremu nie podskoczy szatnia.
Mecza
5 czerwca 2017 at 13:09
Mandrysz pogoni nierobów i mam nadzieję że będzie trenerem tylko nie oczekujcie od razu cudów. Będzie potrzebował czasu aby wymienić tą kadrę na taką której się chce. Niestety to może być znowu plan dwuletni.
Piotr
5 czerwca 2017 at 13:17
Hajna Janusz jest legenda i łapy precz od janusza
Tomek
5 czerwca 2017 at 13:36
Mandrysz jest ok jak dla mnie choc wolałbym Fornalika. Z Mandryszem problem jest tylko taki że moga grać przeciw niemu jak ich przyciśnie. Jak wtedy zachowa sie naczelna ciamajda Prezes nie wie nikt.
Michał
5 czerwca 2017 at 14:27
Podoliński ponoć prowadzi rozmowy z cyganem oby nieeeeeeeeeeeeee on!!!!!!!!!!!!!
hajna
5 czerwca 2017 at 14:50
Piotr poczytaj o KSZO Ostrowiec a moim skromnym zdaniem nie powinien być trenerem bramkarzy decydujacym o wystawieniu do gry Zasługi dla klubu nie świadczą o tym kto jest dobrym trenerem co w GKSie już parę razy sprawdzano z kiepskim rezultatem.Dzisiejsi trenerzy mają swoich ludzi od tej roboty i to wcale nie gorszych i współodpowiedzialnych za wynik a nie nietykalnego za zasługi bo brak awansu to też częściowo jego odpowiedzialność
Mecza
5 czerwca 2017 at 19:40
@Tomek,”Z Mandryszem problem jest tylko taki że moga grać przeciw niemu jak ich przyciśnie” I o to chodzi!!! Gorzej być nie może i wiem że trzeba kadrę wyczyścić albo komuś się zachce. Zakładam że następny sezon to będzie czystka a w kolejnym już będzie 70pkt! Utrzymamy się w następnym sezonie a Ci co będą kombinować wylecą. Mamy taką samą sytuację jak w Sosnowcu na jesień ale tam odstrzelili Mandrysza zostawiając hamulcowych i im punktów brakło. Mandrysz po 6 miesiącach w Termalice odstrzelił pół kadry i po kolejnych 6 następnych i awans. Nas chyba lepiej zna bo ogląda na bieżąco, czy ta wiedza wystarczy aby sie włączyć do czołówki już w następnym sezonie nie wiem ale jedno jest pewno – Podoliński to kolejny eksperyment bez sukcesów jeśli jest brany pod uwagę. NIE!!!!!!!
MARCIN
5 czerwca 2017 at 20:15
Bartoszek jest bez roboty, brać go !
tomek
5 czerwca 2017 at 20:59
Mecza jak widziałeś w syffnowcu go wysadzili. Obawiam sie ze nasza ciamajda tez nie wytrzymalaby presji i mandrysz by polecial
Irishman
6 czerwca 2017 at 11:11
„…i trzeba było po prostu w miarę przyzwoicie grać w piłkę. To by wystarczyło.”
I to jest najlepsze podsumowanie. Niestety trener chciał grać pięknie i wydawało mu się, ze tak gramy… szkoda, że tylko fragmentami. Niestety przekonał do tego samych piłkarzy, którzy w to uwierzyli i teraz pieprzą o tym w wywiadach.
Shellu walisz w piłkarzy – i słusznie. Ale czy w innych klubach, w tych które osiągnęły awans do ekstraklasy albo choć wyprzedziły nas w tabeli, czy wygrywali z nami w lidze ważne mecze są inni piłkarze? Nie są tacy sami! A pod względem sportowym moim zdaniem znacznie gorsi! Tylko, że oni grali w piłkę, a nam pomylił się fusbal z jazdą figurową na łyżwach albo z gimnastyka artystyczną, gdzie wygrywa się robiąc ładne wrażenie na sędziach!
I tyle w temacie.
Irishman
6 czerwca 2017 at 11:26
Po przeczytaniu komentarzy:
Dajcie spokój Januszowi. Moim zdaniem praca z nim kolejnym bramkarzom wyszła tylko na dobre. Oczywiscie z małymi wyjątkami.
Na trenera tylko Mandrysz, z tych bez zatrudnienia. I dać mu pełną swobodę działania. W Zabrzu Brosz odsunął gwiazdeczki…i awansował! W Zagłębiu też w końcu po czasie przyznali rację Mandryszowi… i dobrze na tym wyszli, choć nie do końca.
A jak piłkarze będą grać przeciw trenerowi, to nie wiem jak zachowa się prezes ale myślę, że wiem jak zachowają się kibice, po tej rundzie upokorzeń, które musieli przeżyć.